ဆရာၾကီး ဦးသာနိဳးရဲ႕ ေဆာင္းပါး(၂၇)

S တစ္ခုနဲ႔ V တစ္ခုတဲြထားတာကို Clause လို႔ ေခၚေၾကာင္း တင္ျပခဲ႔ပါျပီ။ Clause တစ္ခုတည္းပါတဲ႔ ၀ါက်ကို Simple Sentence လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဥပမာ….
Birds fly.
S.......V
the girl who is wearing a blue cardigan is a friend of my sister.
.......................................................S......V..
Clause တစ္ခုထက္ ပိုလာလွ်င္ေတာ႔ကာ......
(က) အဲဒီ Clause ေတြဟာ Coordinate ေတြ ျဖစ္ေနလွ်င္ Compound Sentence လို႔ ေခၚတယ္။
ဥပမာ…………
Birds fly and fish swim.
S.......V...........S......V
Men may come and men may go but I go on for ever.
S................V.............S............V........S..V
(ခ) ပင္မျဖစ္တဲ႔ Clause ( Main Clause ) တစ္ခုရယ္၊ သူ႔လက္္ေအာက္ခံ၊ တစ္နည္းသူ႔ရဲ႔ အစိတ္အပိုင္းသဖြယ္ ကျပေနရတဲ႔ Clause ( Subordinate Clause ) ရယ္ ပါလာလွ်င္ေတာ႔ Complex Sentence လို႔ ေခၚတယ္။ ဥပမာ……..
When the headmaster arrived the ceremony began.
...........................................................S.............V
( Main Clause က the ceremony began ျဖစ္တယ္။ when the headmaster arrived ဆိုတဲ႔ Sub Clause က Adv ျဖစ္တယ္။ )
Whose woods these are I think I know.
......................................S...V
( Main Clause က I think ျဖစ္တယ္။ think ရဲ႕ Object က I know ျဖစ္တယ္။ know ရဲ႕ Object က whose woods these are ျဖစ္တယ္။ )
ဒါက်ေနာ္တို႔ဆီက သင္ရုိးသင္စဥ္ ေက်ာင္းသံုးသဒၵါစာအုပ္မ်ားအတိုင္း တင္ျပလိုက္တာပါ။ ခုေခတ္ သဒၵါဆရာတစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ႔ Simple and Compound ႏွစ္မ်ိဳးပဲ ခြဲၾကပါတယ္။ Complex ကို Compound ထဲမွာ သြတ္သြင္းပါတယ္။ အဓိက မွတ္ရမွာက Simple, Complex, Compound သံုးမ်ိဳး ရိွတယ္လို႔ မွတ္ထားပါ။

Sentence ေတြကို အမ်ိဳးအစားလိုက္ ခြဲျခမ္းသိရိွဖို႔နဲ႔ Sentence ထဲမွာ ပါ၀င္တဲ႔ အစိတ္အပိုင္းေတြ ဘယ္လုိတြဲစပ္ထားတယ္္ဆိုတာကို ခြဲျခမ္းသိရိွဖို႔ဟာ အဂၤလိပ္စာ ဖတ္ရာမွာေရာ၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေရးတတ္ေရးမွာပါ အေရးၾကီးလွပါတယ္။ ဒီေတာ႔ ေပးထားတဲ႔ ၀ါက်တစ္ခုကို ၾကည့္ျပီး ပထမ Simple လား ၊ Compound လား ေျပာျပတတ္ရမယ္။ Simple ဆိုလွ်င္ S ကဘာ၊ V ကဘာ၊ O ကဘာ ၊ Adj, Adv ကဘာ ဆိုတာေတြကို ေျပာျပတတ္ရမယ္။ Compound ဆိုရင္လည္း ဘယ္ Coordinate Clause နဲ႕ ဘယ္ Coordinate Clause တြဲထားတယ္ဆိုတာ ေထာက္ျပနိဳင္ရမယ္။ Complex ဆိုလွ်င္လည္း ဘယ္ဟာက Main Clause ၊ ဘယ္ဟာက Sub Clause ၊ တစ္ခါ ဒီ Sub Clause ဟာ Adj လား ၊ Adv လား ဘယ္စကားလံုးကို အထူးျပဳေနသလည္း။ N Clause ဆိုလွ်င္လည္း S လား ၊ O လား သိနိဳင္စြမ္းရမယ္။ ဒီလိုသိမွ အဂၤလိပ္စာ ေကာင္းေကာင္း ဖတ္တတ္တယ္လို႔ ဆိုရမယ္။ ဒီလိုသိမွလည္း ကိုုုုယ္ေရးလွ်င္ မမွားမယ္။ ထပ္ျပီးသတိေပးခ်င္တာကေတာ႔ Compound မွာလည္း Coordinate clause ႏွစ္ခု ကခ်င္မွ ကလိမ္႔မယ္။ Complex မွာလည္း Sub Clause တစ္ခုမက ပါခ်င္ပါေနလိမ္႔မယ္။
ေအာက္ပါ ဥပမာမ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္ရႈ႔ေလ႔လာပါ။
(A) People who live in glass houses should not throw stones.
.....Type of Sentence .......................... Complex
.....Main Clause ................................... People should not throw stones.
.....Adj Clause expanding ...................“People” who live in glass house.

(B) When we had finished the painting, we went home.
.....Type of Sentence ........................ Complex
.....Main Clause ................................. we went home.
.....Adv Clause of Time expanding.....“went” When we ….......... painting,

(C) She wanted to make a speech but did not know how to begin.
.....Type of Sentence ......................... Compound
.... Coord Clause/ Main (1) ................. She ……speech
.....Coord Clause/ Main (2) .................. but did not …….. begin

(D) The spectators, who were deeply impressed, clapped, shouted and stamped their feet.
.....Type of Sentence .......................... Compound – Complex
.....Main Clause (coord) (1) .................. The spectators clapped
.... Adj Clause expanding .................... “spectators” : who were deeply impressed
.....Coord Main Clause (2) ..................... shouted
.....Coord Main Clause (3) ..................... and stamped their feet.

(E) Israeli Prime Minister says Israel has proof that Libya, Syria and Iraq have chemical weapons.
.....Type of Sentence ............................. Complex
.....Main Clause ...................................... Israel has proof
.....N Clause in apposition to “proof ” .. that Libya ……weapons.

အထက္ပါ နမူနာမ်ားကို ေသခ်ာေလ႔လာပါ။ Type of sentence ( ၀ါက်အမ်ိဳးအစား၊ Main Clause ဒါမွမဟုတ္ Compound Sentence မွာ ဆိုလွွ်င္ Coordinate Clause ) ဆိုတာက ဒီအတိုင္းေရးရံုျဖစ္လို႔ လြယ္ပါတယ္။ Adj နဲ႔ Adv မွာေတာ႔ ဘယ္စကားကို ခ်ဲ႕ထြင္တယ္ဆိုတာ ေထာက္ျပဖို႔လို႔တဲ႔အတြက္ အဂၤလိပ္လို expanding ဆိုတာကို သံုးပါေလ။ အထက္န နမူနာမွာ ဆိုရင္ (A) မွာ people ဆိုတဲ႔ နာမ္ပုဒ္ကို ခ်ဲ႕ထြင္တဲ႔ ပုဒ္စုဆိုတဲ႔ အဓိပၸာယ္နဲ႔ ....Adj Clause expanding........“People” လို႔ ေရးျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။ (B) မွာ went ဆိုတဲ႔ ၾကိယာကို ခ်ဲ႔ထြင္တဲ႔ အခ်ိန္ျပပုဒ္စုဆိုတဲ႔ အဓိပၸာယ္နဲ႔ Adv Clause of Time expanding...“went” လို႔ ေရးျပထားပါတယ္။ N clause ျဖစ္ခဲ႔လွ်င္ ဘယ္ၾကိယာရဲ႕ Obj ျဖစ္တယ္ဆိုတာ ျပဖို႔လိုပါလိမ္႔မယ္။ နာမ္ခ်င္းယွဥ္ျပိဳင္သံုးထားတာျဖစ္လွ်င္ေတာ႔ပါက နံပတ္(E) မွာလို N Clause in apposition to “proof ”: လို႔ ေရးရမယ္။

Posted by ကိုတူး(မိတၳီလာ GTI)