ဆရာၾကီး ဦးသာနိဳးရဲ႕ ေဆာင္းပါး(၃၁)

နာမ္ပုဒ္စု
၀ါက်ဆိုတာ စကားလံုးအစုကေလးေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီအစုကေလးေတြကို ကတၱားနဲ႔ ၾကိယာရယ္လို႔ ႏွစ္ပိုင္းပိုင္းႏိုင္တယ္ဆိုတာကို တင္ျပခဲ႔ျပီးပါျပီ။ ကတၱားမွာ စကားလံုးတစ္လံုးတည္္လဲ ပါခ်င္ပါမယ္။ အစုတစ္ခု ျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္ေနမယ္။
( ၾကိယာလည္း အလားတူ ) ဆိုတာကိုလည္း ျပခဲ႔ျပီး။ ကတၱားဟာ စကားလံုးတစ္လံုး၊ ဒါမွမဟုတ္ စကားလံုးတစ္လံုးကို တည္ပုဒ္ ( Head-word or head ) အျဖစ္ထားျပီး သူ႔ကို ၀န္းရံေနတဲ႔ ပုဒ္စုတစ္ခု ၀ါ ပုဒ္စုမ်ား ပါ၀င္တယ္..။ ဥပမာ....
Flowers....................................die.
Beautiful flowers......................die.
Flowers in the garden..............die.
Flowers that smell sweet..........die.
ဒီ၀ါက်ေတြမွာ ပထမကေတာ႔ ကတၱားဟာ စကားလံုးတစ္လံုး၊ ၾကိယာက စကားလံုးတစ္လံုးပဲ ပါရိွတယ္။ ဒုတိယမွာေတာ႔ Flowers ဆိုတဲ႔ တည္ပုဒ္နဲ႔ သံုးလံုးတစ္စု ၀ိေသသန ( in the garden ) ပါတယ္။ တတိယမွာလည္း အလားတူ တည္ပုဒ္နဲ႔ ၀ိေသသနနဲ႔ စကားလံုးစုပါ၀င္တယ္။
ၾကိယာပုဒ္စု
ကတၱားနည္းတူပဲ ၾကိယာဟာလည္း စကားလုံးတစ္လံုးတည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ တည္ပုဒ္စကားလံုးနဲ႔ သူ႔ကို သိုင္း၀ိုင္းထားတဲ႔ စကားလံုးေလးမ်ားရဲ႕ အစုျဖစ္ခ်င္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ၾကိယာအစုဟာ နာမ္အစုနဲ႔ မတူတာကေတာ႔ စကားလံုး ေလးငါးလံုးထက္ မပိုတတ္တာပါပဲ။
( ၾကံဖန္ေျပာမယ္ဆိုလွ်င္ေတာ႔ ဒီထက္မက ၾကိယာအရွည္ၾကီး ျဖစ္ႏိုင္တာပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ သံုးေလ႔မရိွပါဘူး။ )
Flowers die.
Flowers will die.
Flowers ought not to die.
Flowers might not have died.
Flowers will go on dying.
နမူနာ ၀ါက်ေတြမွာ ပထမတစ္ေၾကာင္းသာ ၾကိယာက စကားတစ္လံုးတည္း ပါတာေတြျဖစ္ျပီး၊ က်န္တာေတြမွာ ၾကိယာဟာ die ဆိုတဲ႔ တည္ပုဒ္နဲ႔ စကားလံုးကေလးမ်ား ဖြဲ႔စည္းထားတဲ႔ အစုျဖစ္တယ္။
come, go ဆိုတဲ႔ ၾကိယာေျခခံနဲ႔ in, on, of, out, up စတဲ႔ နိပါတ္ပုဒ္မ်ား တြဲသံုးရာမွ ျဖစ္လာတဲ႔ Phrasal Verbs ကို ၾကိယာ ( ၀ါစက ) တစ္ခုတည္းလို႔ ယူဆရမွာပါ။
She came in.
( ကတၱား She၊ ၾကိယာက came in )
She came in a taxi.
( ကတၱား She၊ ၾကိယာ came သာလွ်င္ ျဖစ္တယ္။ in က in a taxi လို႔ အစုတစ္စု ျဖစ္တယ္။ )
အပိုင္းသံုးပိုင္းပါ ၀ါက်
အခုထိဟာ အပို္င္းႏွစ္ပိုင္း ( ကတၱားနဲ႔ ၾကိယာ ) ၀ါက်မ်ားခ်ည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္ပါ ၀ါက်မ်ားကို ေလ႔လာၾကည့္ပါ။

Iron is metal.
Snow has ruined the harvest.
The judge sentenced the prisoner.
The postman's daughter became a film star.
ဒီ၀ါက်ေတြမွာ အပိုင္းသံုးပိုင္းပါတယ္။ ေစာေစာတုန္းကလို ႏွစ္ပိုင္းထဲကိုသာ ဆိုခဲ႔လွ်င္ ( Iron is, Snow has ruined, etc ) မျပည့္မစံုနဲ႔ တိုးလို႔တန္းလန္းၾကီး ျဖစ္ေနမယ္။ သံက ဘာျဖစ္ရမွာတာလည္း။ ႏွင္းက ဘာကို ဖ်က္ဆီးတာလည္း။ တတိယအပိုင္း တစ္ပိုင္း ထည့္ေပးမွ ျပည့္စံုသြားေတာ႔တယ္။ သံဟာ သတၱဳျဖစ္တယ္။ ႏွင္းက သီးႏွံကို ဖ်က္ဆီးတယ္။
တတိယျဖည့္ေပးရတဲ႔ အပိုင္းဟာလည္း စကားလံုးတစ္လံုးတည္း ( metal ) ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ အစုအေ၀းနဲ႔ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္ဆိုတာကို သတိျပဳပါေလ။ ေနာက္ဆံုး ဥပမာ ၀ါက်မွာ တတိယအပိုင္းကိုၾကည့္လွ်င္ star ဆိုတဲ႔ တည္ပုဒ္ရယ္၊ ၀ိေသသန film ရယ္ ပါတာကို ေတြ႔ရလိမ္႔မယ္။
တစ္ခါ Iron is metal ဆိုတဲ႔ ၀ါက်ကို ၾကည့္ျပန္လွ်င္ ဒီသံပဲ သတၱဳျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ရမယ္။ ရုပ္ပံုဆြဲျပလွ်င္ သံစတစ္စပံုပဲ ဆြဲျပရမွာပါပဲ။ The postman's daughter became a film star. ၀ါက်ကို သရုပ္ေဖာ္ဖို႔ ပံုဆြဲရလွ်င္လည္း ေကာင္မေလး တစ္ေယာက္ရဲ႔ပံုပဲ ဆြဲျပမွာပါပဲ။ အကၡရာသခ်ၤာနည္းနဲ႔ျပလွ်င္ Iron တို႔၊ daughter တို႔ကုိ x လို႔ ျပလွ်င္ metal တို႔၊ star တို႔ကို x1 လို႔ ျပရလိမ္႔မယ္။
x=x1
ဒါေပမယ္႔ The judge sentenced the prisoner. ၀ါက်၊ Snow has ruined the harvest. ၀ါက် တို႔ကို
သရုပ္ေဖာ္ပံုဆြဲျပလွ်င္ေတာ႔ လူႏွစ္ေယာက္ ( တရားသူၾကီးနဲ႔ အက်ဥ္းသား ) ၊ အရာ၀တၳဳႏွစ္ခု ( ႏွင္းနဲ႔ သီးႏွံ ) တို႔ရဲ႕ ပံုမ်ားကို ဆြဲျပရေပလိမ္႔မယ္။ ဒီ၀ါက်ေတြက တတိယအပိုင္းဟာ ကတၱားနဲ႔ ဘာမွမဆိုင္ဘူး။ အကၡရာသခ်ၤာနည္းနဲ႔ ျပရလွ်င္လည္း ကတၱား x ဆိုလွ်င္ တတိယပိုင္းကို y လို႔ ျပရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
x ( affects ) y
သဒၵါမွာ x1 လို ၀ါက်ရဲ႕အပိုင္းကို complement လို႔ ေခၚျပီး y လို အပိုင္းမ်ိဳးကို Direct Object လို႔ ေခၚတယ္။
မွတ္ခ်က္။..........။ တခ်ိဳ႕ ေခတ္သစ္ သဒၵါဆ၇ာမ်ားကေတာ႔ Complement နဲ႔ Object ခြဲျခားမေနေတာ႔ဘဲ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးကုိပဲ Complement လို႔ ေခၚေနၾကျပီ။ ဒါေပမယ္႔ သိပ္ျပီး ေခတ္မစားေသးဘူး။ အမ်ားစုကေတာ႔ Complement နဲ႔ Object ခြဲျခား သတ္မွတ္တုန္းပါပဲ။
အထက္ဥပမာမ်ားက Complement ေတြဟာ ကတၱားကိုပဲ ျဖည့္စြက္ေျပာၾကတာျဖစ္တဲ႔အတြက္ Subject Complement လို႔ ေခၚရတယ္။
ေအာက္ပါ ၀ါက်ႏွစ္ခုကို ၾကည့္ပါ...........
John did not look himself.
John shot himself.
ႏွစ္ခုစလံုးမွာ တတိယအပိုင္းက himself ဆိုတဲ႔ Reflexive Pronoun ကို သံုးထားေလေတာ႔ ကတၱားနဲ႔ အတူတူပဲလို႔ ထင္စရာရိွတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ပထမ၀ါက်မွာသာ John ဟာ သူ႔ကိုသူ ( ခါတိုင္းပံုစံ ) နဲ႔ မတူဘူးလို႔ အဓိပၸာယ္ရတဲ႔အတြက္ x,x1 သေဘာမ်ိဳးျဖစ္ေနျပီး၊ ဒုတိယ၀ါက်မွာေတာ႔ John က မိမိကိုယ္ကို အျခား သူတစ္ပါးလို သေဘာထားျပီး ေသနတ္နဲ႔ ပစ္တယ္လို႔ဆိုတဲ႔အတြက္ x,x1 သေဘာမဟုတ္ဘူး။ x, y သေဘာျဖစ္တယ္ဆိုတာ သိသာတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ပထမ၀ါက်က himself ဟာ SC ျဖစ္ျပီး ၊ ဒုတိယ၀ါက်က himself ကေတာ႔ DO သာ ျဖစ္ပါတယ္။
S-V-SC ပံုစံမွာ V က be ( ျဖစ္တယ္ )၊ become ( ျဖစ္လာတယ္ )၊ see, look ( ပံုေပၚတယ္၊ ထင္ရတယ္ ) စတဲ႔ ၾကိယာမ်ိဳးမ်ားျပီး S-V-DO ပံုစံမွာေတာ႔ ၾကိယာဟာ လုပ္တယ္ ( do ) ထိခုိက္တယ္ ( affect ) သေဘာပါတဲ႔ ၾကိယာမ်ားခ်ည္း ျဖစ္တယ္။ make ဆိုတဲ႔ ၾကိယာက လုပ္တာလည္းရ၊ ျဖစ္တာလည္း အဓိပၸာယ္ရတဲ႔အတြက္ ၀ါက်ထဲက စကားစပ္ကို ၾကည့္ျပီး သူ႔ေနာက္က အပိုင္းဟာ SC လား၊ DO လား ခြဲျခားသိရလိမ္႔မယ္။
George made a model plane.
George made a good teacher.
ပထမ ၀ါက်က ေဂ်ာ႔ဟာ ေလယာဥ္ပ်ံအငယ္ေလး လုပ္တယ္လို႔ အဓိပၸာယ္ ရေၾကာင္း သိသာတယ္။ ဒီေတာ႔ a model plane ဟာ DO ျဖစ္တယ္။ ဒုတိယ၀ါက် ကေတာ႔ ေဂ်ာ႔ဟာ ဆရာေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္လာတယ္လို႔ အဓိပၸာယ္ရတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ a good teacher ဟာ SC ျဖစ္တယ္။
SC လား ၊ DO လား ခြဲျခားသိဖို႔ စမ္းတဲ႔နည္းတစ္နည္းကေတာ႔ Passive Voice ေျပာင္းၾကည့္တဲ႔ နည္းပါပဲ။ DO မွသာ Passive Voice ေျပာင္းနိဳင္ျပီး SC ဆိုလွ်င္ ေျပာင္းလို႔မရပါဘူး။

Posted by ကိုတူး(မိတၳီလာ GTI)