ဆရာၾကီး ဦးသာနိဳးရဲ႕ ေဆာင္းပါး(၄၀)

Sentence Structure - (13) - Adjectives

ပညာရပ္တစ္ခုကို ေလ႔လာတဲ႔ေက်ာင္းသားအဖို႔ ၾကံဳေတြ႕ရမယ္႔ ျပႆနာတစ္ခုကေတာ႔ ေ၀ါဟာရျပႆနာပါပဲ။ ဆရာသမားမ်ားဟာ “ သူ႔ထက္သူ ” လူစြမ္းေကာင္း လုပ္ကာ ေ၀ါဟာရေတြ ထြင္ခ်င္ၾကတယ္။ အဂၤလိပ္သဒၵါကို ေလ႔လာမယ္ဆိုရင္ ေတြ႔ရမွာေတြကေတာ႔ Noun လို႔ ရိွျပီးသားကိုပဲ Substantive ေခၚသူကေခၚ၊ Nominal လုပ္သူက လုပ္ျပီး Subject ကိုလဲ Nominative Case ရယ္လို႔ ေရွးေဟာင္းေခၚ သဒၵါစကားလံုးကို ျပန္လည္ဆန္းသစ္ကာ အမည္ေပးခ်င္တဲ႔လူက မရွားဘူး။ အခု ေဆြးေႏြးမယ္႔ Adjective ကို ၾကည့္ေလ။ Verb ကို ခ်ဲ႕ထြင္ေတာ႔ Adverb ေခၚတာကို အေၾကာင္းျပဳျပီး Noun ကို ခ်ဲ႕ထြင္တာမို႔ Adnominal ေခၚသူက ေခၚေနၾကျပီ။ တေလာဆီက ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေက်ာင္းေတြမွာလည္း Noun modifier လို႔ ေတာ္ေတာ္ေလး တြင္က်ယ္လိုက္ေသးတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာ႔ Modifier, Qualifier ခြဲျခားျပၾကေလေသးရဲ႕။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္က ေက်ာငး္မွာ သဒၵါသင္စဥ္က Adjunct of Subject / Object စသျဖင္႔ သင္ခဲ႔ရတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕စာအုပ္မ်ားမွာ Extension, Enlargement သံုးတာကိုလည္း ေတြ႕ခဲ႔ရေသးတယ္။ ခုအခန္းမွာေတာ႔ Adjective ဆိုတဲ႔ ေ၀ါဟာရကိုပဲ သံုးသြားမယ္။ အရင္အခန္းမ်ားမွာ ေတြ႕ခဲ႔ရတဲ႔အတိုင္း Adjective ကို Complement အျဖစ္ သံုးပါတယ္။

Thita is bad-tempered.
....S...V............SC
Toothache made Thita bad-tempered.
.......S...........V........DO............OC
သိၾကတဲ႔အတိုင္း Adj မ်ားကို Noun ေရွ႕က၊ ေနာက္ကထားျပီးလည္း သံုးရတယ္။ တစ္လံုးခ်င္းလည္း သံုးတယ္။
a bad-tempered girl
...............Adj........N
my bad-tempered sister.
Adj............Adj.........N
the girl nextdoor
........N........Adj
the girl in the next room.
........N...............Adj
the girl who lives near
........N...........Adj
a very bad-tempered girl suffering from toothache
.......................Adj.......N...............................Adj
Noun ရဲ႕ ေရွ႕ကရိွတဲ႔ စကားလံုးေတြထဲမွာ articles ( a, an, the, 0 ) အပါအ၀င္ determiners, adj စစ္စစ္လို႔ ဆုိရမယ္႔ big, clever, beautiful နဲ႔ intensifier လို႔ ေခၚတဲ႔ very, most, extremely တို႔လို စကားလံုးမ်ား၊ numeral လို႔ေခၚတဲ႔ အေရအတြက္ ကိန္းဂဏန္းျပစကားလံုးမ်ား ( tow, second )၊ possessive လည္းေခၚ genitive လည္းေခၚတဲ႔ my, his, their, John's, boys' စတဲ႔ စကားလံုးမ်ား၊ Adj ေနရာမွာသံုးထားတဲ႔ Noun မ်ား၊ ( ဥပမာ - paper tiger က paper, union day က union ) တို႔ပါ ပါ၀င္ၾကတယ္။
a very useful book
tow extremely large Yoma tigers
all the five jungle tales
Brown's eldest daughter.
ဒီလို Noun ေရွ႕မွာ စကားလံုးေတြကို စဥ္ရာမွာ အၾကမ္းဖ်ဥ္း မွတ္ထားေစခ်င္တာကေတာ႔ ပထမ determiners ( a, the, some စသည့္ )၊ ဒုတိယ numerals ၊ တတိယ intensifier နဲ႔ Adj၊ စတုတၳ အျခားစကားလံုး။ ေနာက္ဆံုးမွ Noun ရယ္လို႔ ျဖစ္သင္႔တယ္။ တကယ္လို႔ စကားလံုးႏွစ္လံုးသံုးလံုး စသျဖင္႔ကို Adj တစ္လံုးတည္းအျဖစ္ Noun ေရွ႕က သံုးလိုရင္ hyphen ေခၚ တံုးတိုေလးနဲ႔ စကားလံုးေတြကို တစ္ဆက္တည္း လုပ္ေပးရတယ္။
a two-hour paper
a seven-year-old boy
his believe-it-or-not attitude
စကားလံုးတစ္လံုးတည္းျဖစ္ေပမယ္႔ N ရဲ႕ ေနာက္က ထားေလ႔ရိွတဲ႔ Adj အခ်ိဳ႕လည္း ရိွတယ္။ သူတို႔ကို အထူးတလည္ မွတ္သားထားသင္႔တယ္။ အမ်ားအားျဖင္႔ Adverb က လာတယ္။
the boys here
the girls today
the example below
the room upstairs
the day before
the march home
the house everywhere
the celebration afterwards
the way ahead
Friday next
Adv က လာတာမဟုတ္ပဲ အခ်ိဳ႕ Adj မ်ားကိုလည္း Noun ေနာက္ကထားတတ္တယ္။
the secretary general
the brigadier general
chapter ten
water enough
the day following
soldiers three
Edward the First
စကားလံုးေတြအျပင္ N ေနာက္ကလုိက္မယ္႔ Adj ေတြကေတာ႔ Adj Phrase နဲ႔ Adj Clause တို႔ပဲ ျဖစ္ၾကတယ္။ in, at, on စတဲ႔ Preposition နဲ႔ Noun နဲ႔ တြဲထားတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ to-infinitive, V-ing, V-ed စတဲ႔ ရုပ္သ႑ာန္မ်ိဳးနဲ႔ လုပ္ထားတဲ႔ စကားစုမ်ားကို Phrase လို႔ ေခၚၾကျပီး၊ သူ႔အထဲမွာကိုပဲ Subject နဲ႔ Verb ပါရိွေနတဲ႔ စကားစုမ်ားကို Clause လို႔ ေခၚၾကတယ္။ (တစ္ခ်ိဳ႕စာအုပ္မ်ားမွာ S x V တြဲရက္မရိွတဲ႔ အစုမ်ားကို Clause ေခၚေနတာေတြ႔ဖူးတယ္။ အသံုးမမ်ားေသးပါ။ ေက်ာင္းသားကို ရႈပ္ေထြးေစမွာမို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မႀကိဳက္ဘူး။)
Phrases
the tiger in the forest.
the man in the street.
the house over the hill.
a room to let.
a sight to see.
the girl wearing shorts.
books prescribed for the BEHS.
Clauses
people who live in glass-houses.
the cow that kicked the farmer.
an occasion i will never forget.
the town i visited last summer.
the boy she goes out with.
ဒီ Adj Phrase နဲ႔ Clause ေတြကို Adj လို႔ျမင္တတ္ေအာင္ နာနာက်က္မွတ္အားထုတ္ပါ။ The tiger in the forest မွာ in the forest က tiger ကို ညႊန္ျပေနတဲ႔ Adj ျဖစ္တယ္။“ ေတာထဲက်ား ” လို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ “ က်ားဟာ ေတာထဲမွာ ရိွတယ္ ” လို႔ ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ the man in the street - လမ္းေပၚကလူ။ the boy she goes out with - သူမတြဲေနတဲ႔ ေကာင္ကေလး။
ဒီသေဘာကို ငယ္ငယ္က မတတ္ခဲ႔တဲ႔အတြက္ ျမန္မာစာေပေလာကမွာ ရယ္စရာ ၾကံဳဖူးတယ္။ Art for art's sake ဆိုတဲ႔ စာကို “ အနုပညာအတြက္ အနုပညာ ” လို႔ နားမလည္တတ္ပဲ “ အနုပညာသည္ အနုပညာအတြက္ျဖစ္သည္ ”။ Art for the people ဆိုတာကိုလဲ “ ျပည္သ႔ူအတြက္ အနုပညာ ” လို႔ မသိစြမ္းဘဲ “ အနုပညာသည္ ျပည္သူ႔အတြက္ ျဖစ္သည္ ” လို႔ ဘာသာျပန္ခဲ႔ၾကတယ္။ ဟုိးတစ္ႏွစ္ဆီက ကုလသမဂၢစာအုပ္ႏွစ္အတြက္ ေဆာင္ပုဒ္ Books for All ကို “ စာအုပ္စာေပ လူ႔မိတ္ေဆြ ” ရယ္လို႔ ဘာသာျပန္ခဲ႔ၾကေသးတယ္။ “ စာအုပ္စာေပ လူ႔မိတ္ေဆြ ” ဆိုရင္ “ စာအုပ္စာေပဟာ အက်ိဳးရိွတယ္ ” လို႔ အဓိပၸါယ္ထြက္တယ္။ “ အားလံုးအတြက္ စာအုပ္ ” ဆိုရင္ “ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ၊ အျဖဴအမည္းမေရြး၊ လူသားအားလံုးဖတ္ဖို႔ စာအုပ္ေတြ ထုတ္ၾကပါ ” လို႔ အဓိပၸါယ္ရတယ္။ ဒါကိုပဲ Books for All က ေျပာခ်င္တာ။ English for All ဆိုတာ“ အဂၤလိပ္စာဟာ လူ႔မိတ္ေဆြ ” မဟုတ္ဘူး။ “ အားလံုးအတြက္ အဂၤလိပ္စာ ” လို႔ ေျပာတာ။ Health for All ဆိိုတာလဲ “ က်န္းမာေရးဟာ လူ႔မိတ္ေဆြ ” ေျပာတာမဟုတ္ဘူး။ “ အားလံုးအတြက္ က်န္းမာေရး ” လို႔ ေျပာတာ။
Clause မ်ားအေၾကာင္းကို ယခင္႔ယခင္ အခန္းမ်ားမွာ ေဆြးေႏြးခဲ႔ျပီးျပီ။ အခု အထူးမတင္ျပေတာ႔ပါ။

Posted by ကိုတူး(မိတၳီလာ GTI)