ဂေဟေဆာ္လုပ္ငန္းႏွင့္ က်န္းမာေရး

ေဒါက္တာခင္ဗ်ာ Welding (Co2, Ar) အေငြ႔အသက္ေတြကို ရွဳရွဳိက္္မိျခင္းအားျဖင့္ ဘာဆိုးက်ဳိးေတြ ရွိႏုိင္ပါသလဲခင္ဗ်ာ။

၂ဝဝ၄ မတ္လ ၁၁ ေန႔ ထုတ္ျပန္ခ်က္တခုထဲမွာ "အေမရိကန္မွာ ဂေဟေဆာ္ လုပ္ငန္းမယ္ လူေပါင္း ၄ သိန္းေက်ာ္ လုပ္ကိုင္ေနရတယ္၊ သူတို႔မွာ လုပ္ငန္းခြင္-က်န္းမာေရး အႏၲရာယ္ေတြ ရွိေနၾကရတယ္၊ အဲဒါေတြထဲမွာ အသက္ရွဴလမ္း၊ အာရံုေၾကာနဲ႔ မ်ိဳးပြားလမ္းေတြမွာ ထိခိုက္ႏိုင္တယ္" လို႔ ပါရွိခဲ့တယ္။ သုေတသနေတြ ဆက္လုပ္စရာေတာ့ ရွိတယ္လို႔လဲ ဆိုပါတယ္။

၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္က အေတာ္ၾကီးျပည့္စံုတဲ့ ဂေဟေဆာ္ျခင္းနဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ သိပၸံစာေပ ဆန္းစစ္ခ်က္တခု ထုတ္ခဲ့တယ္။ အဲဒီ ဂေဟေဆာ္ျခင္းနဲ႔ က်န္းမာေရး စာတမ္း အဆိုအရ Bronchitis ေလျပြန္ေရာင္ျခင္း၊ Airway irritation အသက္ရွဴလမ္း ထိခိုက္ျခင္း နဲ႔ တျခား အသက္ရွဴလမ္းေဝဒနာေတြ အမ်ားစုမွာ ခံစားၾကရတယ္လို႔ ပါရွိခဲ့တယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း အဆုပ္-ကင္ဆာ၊ အာရံုေၾကာေရာဂါ ျဖစ္မလားေျပာၾကတယ္။ အေထာက္အထားေတြေတာ့ မျပည့္စံုပါ။

ဂေဟေဆာ္ရာကေန ထြက္တဲ့ အေငြ႔ထဲမွာ Nickel နစ္ကယ္လ္ Chromium ခရိုမီယမ္ နဲ႔ Manganese မင္းဂနီးစ္ေတြ ပါေနႏိုင္တယ္။ အေမရိကန္ ျပည္နယ္၊ ေကာင္တီ နဲ႔ ျမဴနီစပယ္ အလုပ္သမားမားအဖြဲ႔ American Federation of State, County, and Municipal Employees (AFSCME) ကေနထုတ္တဲ့ သတိေပးစာထဲမွာ ပိုျပီး ျပည့္စံုေအာင္ ပါတယ္။ Chromium, Nickel, Manganese ေတြအျပင္ Arsenic, Asbestos, Silica, Beryllium, Cadmium, Nitrogen oxides, Phosgene, Acrolein, Fluorine compounds, Carbon monoxide, Cobalt, Copper, Lead, Ozone, Selenium, Zinc ေတြ ပါေနတာဟာ အဆိပ္အေတာက္ေတြ ျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ ေရးထားတယ္။ အတိအက် ေျပာရတာေတာ့ ခက္တယ္လို႔ ဝန္ခံပါတယ္။

Short-term Effects ေရတို ျဖစ္ႏိုင္တာေတြကေတာ့

• Metal fume fever ၄-၁၂ နာရီအတြင္း ကိုယ္ပူမယ္၊ ခ်မ္းမယ္၊ ေရငတ္မယ္၊ ၾကြက္သားေတြ နာမယ္၊ ရင္ပတ္ နာမယ္၊ ေခ်ာင္းဆိုးမယ္၊ အသက္ရွဴၾကပ္သံထြက္မယ္၊ အားယုတ္မယ္၊ ပ်ိဳ႔ခ်င္မယ္၊ သတၲဳနံ႔ ရေနမယ္။

• အေငြ႕ကေန မ်က္စိ၊ ႏွာေခါင္း၊ ရင္ပတ္နဲ႔ အသက္ရွဴလမ္းကို ကလိမယ္။ ေခ်ာင္းတိုး၊ ရင္ၾကပ္ကေန အဆုပ္ေရာင္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

• အေငြ႔ထဲမွာ Cadmium (ကက္ဒမီယမ္) ပါေနတာက ေသေစႏိုင္တဲ့အထိ ဆိုးဝါးတယ္။

• ေလထဲက Ultraviolet rays ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္နဲ႔ ဓါတ္ျပဳျပီးေတာ့ ေခါင္းမူတာ၊ ခ်မ္းတာ၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္။

Long-term Effects ေရရွည္ သက္ေရာက္မႈေတြထဲမွာ

• Lung cancer အဆုပ္-ကင္ဆာကိုလဲ စဥ္းစာႏိုင္တယ္။ Larynx ေလျပြန္ နဲ႔ Urinary tract cancer ဆီးလမ္း ကင္ဆာေတြကိုလဲ ျဖစ္ေစမလား သံသယရွိတယ္။

• နာတာရွည္ အသက္ရွဴလမ္းေရာဂါေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ Bronchitis ေလျပြန္ေရာင္၊ Asthma ပန္းနာ၊ Pneumonia ႏူမိုးနီးယား၊ Emphysema အင္ဖိုက္ဆီးမား၊ Pneumoconiosis ႏူမိုေကာ္နီယိုးဆစ္ ေရာဂါေတြလဲ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။

• တျခားဟာေတြလဲ ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္။ Heart disease ႏွလံုးေရာဂါ၊ Skin diseases အေရျပားေရာဂါ၊ Hearing loss နားထိခိုက္တာ၊ Chronic gastritis နာတာရွည္အစာအိမ္ ေရာင္တာ၊ အူထိခိုက္တာေတြ ပါတယ္။

• Reproductive risks မ်ိဳးပြါးလမ္းကို ဘယ္လိုသက္ေရာက္ႏိုင္သလဲ။ Stainless steel လုပ္ငန္း လုပ္သူေတြမွာ Poorer sperm quality သုတ္ပိုး-အရည္အေသြး က်တာ သူမ်ားေတြထက္ မ်ားတယ္။ သူတို႔ ဇနီးေတြမယ္ သူမ်ားေတြထက္ ကေလးပ်က္တာ၊ ကေလးရဘို႔ ေနာက္က်တာေတြ ပိုျဖစ္ႏိုင္တယ္။

• Parkinson's Disease (ပါကင္ဆန္) ေရာဂါကို ေျပာခဲ့တဲ့ သတိေပးစာတမ္းမွာေတာ့ မပါဘူး၊ ဆက္စပ္ႏိုင္မလား ထင္ရတယ္။

Reducing the Hazards အႏၲရာယ္ နည္းေအာင္ ဘယ္လို လုပ္မလဲ AFSCME fact sheet ထဲမွာ ေဖၚျပထားတာေတြ ကေတာ့ -

• ဒီလုပ္ငန္းမလုပ္ခင္ လုပ္ငန္းရဲ႕သဘာဝကို သိထားပါ။ Metals, Surface coatings, Electrodes ဘယ္လို သတၲဳေတြ သံုးတာလဲ။

• Material safety data sheet (MSDS) အႏၲရာယ္-ကာကြယ္နည္းကို ေတာင္းယူပါ။

• ျဖစ္ႏိုင္ရင္ Cadmium-free silver solders, Asbestos-free electrodes, Gloves, Hot pads အႏၲရာယ္ နည္းတာေတြ သံုးပါ။

• Adequate ventilation ေလဝင္-ေလထြက္ ေကာင္းပါေစ။ ဥပမာ Local exhaust ventilation ေလထုတ္စက္။ Ventilated workbench သံုးပါ။ Hoods ေတြကလဲ Point of welding နဲ႔ နီးတာ၊ တိုတာကိုသာ သံုးပါ။ Ventilation systems ကို သန္႔ရွင္းေပးတာ ပံုမွန္လုပ္ပါ။

• Fire-resistant materials မီးမေလာင္ေစႏိုင္တာေတြ ျဖစ္ပါေစ။

Dr. တင့္ေဆြ
Posted by ေမာင္စူးစမ္း(MTLA GTI)