ဆရာၾကီး ဦးသာနိဳးရဲ႕ ေဆာင္းပါး(၁၅)

V - ed ( Past Participle )

အရင္က V-ing သံုးပံုးသံုးနည္း ေဆြးေႏြးခဲ႔တာကို ေၾကညက္လွ်င္ အခု V-ed သံုးစြဲတာနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး အခက္အခဲသိပ္ေတြ႕လိမ္႔မယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။ အနက္အဓိပၸာယ္မွာသာ ကြဲျပားမယ္။ ေနရာအေနအထားက အတူတူပါပဲ။
တခုေတာ႔ သတိထားပါ ။ Past Participle လို႔ နာမည္္အျပည့္အစံုကို ေဖာ္ျပရာမွာ ရွည္လြန္းတဲ႔အတြက္ V-ed လို႔ အလြယ္သံုးလိုက္တာျဖစ္တယ္။ ေတြ႔သမွ် V တိုင္းကို -ed ထည့္လို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ do ကေန done, learn ကေန learnt စသည္ျဖင္႔ ထူးျခားေျပာင္းလဲပံုမ်ားကို မွတ္ထားရေပလိမ္႔မယ္။ အဲလို မွတ္မထားတဲ႔အတြက္ writed, sended စသည္ျဖင္႔ ရယ္ဖြယ္လိလိ မွားၾကတာကို ၾကံဳေတြ႕ရမွာပါ။
ပထမဆံုး ေခါင္းထဲမွာစြဲေနေစခ်င္တာကေတာ ့ V-ed ကို ခုလို Non-finite သေဘာမွာသံုးတာဟာ Passive သေဘာကို ေဆာင္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ Finite ျဖစ္တဲ႔  Passive Verb မွာ ပါရိုးပါစဥ္ is, are, was, were, will be ဆိုတာေတြကို ခ်န္ျပီး သံုးထားတာလို႔ နားလည္နိဳင္တယ္။

A house made of stone can look beautiful.
ေက်ာက္တံုးနဲ႕လုပ္ထားတဲ႔အိမ္ဟာ လွတတ္တယ္။
( ဒီေနရာမွာ that is ခ်န္ထားတယ္လို႕ ယူဆနိဳင္ပါတယ္။ )
Children born on Sunday are believed to be short-tempered
တနဂၤေႏြေန႔မွာ ေမြးတဲ႔ကေလးမ်ား စိတ္တိုတယ္လို႔ ယံုၾကတယ္။
( ဒီေနရာမွာ who are ကို ခ်န္ထားတယ္လို႔ ယူဆနိဳင္ပါတယ္။ )
ဒီအသံုးအနွဳန္းကို နားလည္ဖို႔ဟာ အဂၤလိပ္စာဖတ္ေရးမွာေရာ၊ ေရးတတ္ေရးမွာပါ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒီသေဘာကို နားမလည္ရင္ V-ed ကို Non-Finite လုိ႔ မျမင္ဘဲ၊ Finite လို႔ ျမင္္ကာ အဓိပၸာယ္လြဲမွားသြားတတ္တယ္။ အဂၤလိပ္စာမွာကလည္း ဒီအသံုးက အမ်ားဆံုးသံုးၾကတာ။ သတင္းစာေခါင္းစီးကအစ ဒီလို အတပ္မ်ားၾကတာ။ ဥပမာ..
Plane shot down
Diplomat kidnapped
ဒါေတြကို ( ေလယာဥ္ပ်ံက ပစ္ခ်တယ္ )၊ ( သံတမန္က ျပန္ေပးဆြဲတယ္ ) လို႕ ထင္မိေရာ။ ျဖစ္သင္႔တဲ႔အတိုင္း၊ အမွန္အတိုင္း ( ေလယာဥ္ပ်ံ ပစ္ခ်ခံရတယ္ ) ၊( သံတမန္ကို ျပန္ေပးဆြဲသြားတယ္ ) လ႔ို နားမလည္ေတာ ့ဘူး။
နမူနာမ်ားမွာ ေတြရတဲ႕အတိုင္း V-ed ဟာ Adj သေဘာ အဓိက သံုးပါတယ္။ Adj ဆိုတာ the နဲ႔  တြဲရင္ ဗဟု၀ုစ္နာမ္ ျဖစ္သြားတယ္။ ဒီေတာ ့ the poor - ဆင္းရဲသားမ်ား ၊ the rich - လူခ်မ္းသာမ်ား ၊ the oppressed- အဖိႏိွပ္ခံရတဲ႔ ျပည္သူမ်ား ၊ the privileged - အခြင္႔ထူးခံမ်ား၊ the uneducated - ပညာမတတ္သူမ်ား စသည္ျဖင္႔ ျဖစ္ကုန္တယ္။ အဲ.. beloved ကေတာ႔ တစ္ေယာက္တည္းကို ေျပာလ႔ို ရရဲ႕။ My beloved- ငါ႔ခ်စ္သူေပါ႔ ။ Adjective တ္ို႔ ထံုးစံအတိုင္း V-ed တစ္လံုးတည္းဆိုလွ်င္ N ေရွ႕က၊ တျခား စကားလံုးေတြ ပါရင္ N ရဲ႕ ေနာက္ကထားျပီး သံုးရတယ္။
A skilled workman is paid more.
ကၽြမ္းက်င္တဲ႔ လုပ္သားကို လုပ္အားခ ပိုေပးရတယ္။
Written English is more grammatical than the spoken variety.
အဂၤလိပ္စာက အဂၤလိပ္စကားထက္ သဒၵါမွန္တယ္။
( အေရးခံတဲ႔ အဂၤလိပ္၊ အေျပာခံရတဲ႔စကားလို႔ အဂၤလိပ္လိုမွာ ဆိုုတယ္။ )
A burnt child dreads the fire.
မီးေလာင္ခံရဖူးတဲ႔ကေလး မီးကို ေၾကာက္တယ္။ ( စကားပံု )
We are going to visit a pagoda built about 1000 years ago.
လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ ၁၀၀၀ ခန္႔က တည္ခဲ႔တဲ႔ ဘုရားကို သြားဖူးၾကမယ္။
Cars manufactured in Japan are cheaper.
ဂ်ပန္မွာ ထုတ္တဲ႕ကားေတြက ပိုေစ်းေပါတယ္။
တခါတေလ တစ္လံုးတည္းေပမယ္႔ N ေနာက္ကလာတာ ေတြ႕ရတယ္။
Visitors interviewed say they like the place.
ေမးျမန္းခံရတဲ႕ ဧည့္သည္မ်ားက ဒီအရပ္ကို သေဘာက်ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
Adv အေနနဲ႔ သံုးခဲ႔လွ်င္ ၀ါက်ေရွ႕က၊ အလယ္က၊ ေနာက္က အမ်ိဳးမ်ိဳးထားလို႔ ရတယ္။
Surprised, she could not say a word.
အံ႔အားသင္႔ သြားသမို႔ သူမ စကားတစ္ခြန္းမွ် မေျပာနိဳင္။
They sat down, exhausted.
သူတို႔ ေမာေမာန႔ဲ ထိုင္ခ်လိုက္ၾကတယ္။
The visitor, asked what his impressions were, answered he had none.
သူ႔ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားက ဘယ္လိုပါလည္းလို႔ ေမးလိုက္ေတာ႔ ဧည့္သည္ၾကီးမ်ားက ဘာမွ (ေျပာစရာ) မရွိပါဘူးတဲ႔။
ဒီလို၀ါက်မ်ိဳးမွာ asked အစား when asked လို႔ လည္း သံုးေလ႔ ရိွတယ္။ အဓိပၸာယ္ကေတာ ့ when he was asked ေပါ ့ေလ။ when he was စကားလံုးသံုးလံုးကို ျဖဳတ္ပစ္ျပီး ခုလို ျဖစ္ေပၚလာတယ္လို႔ မွတ္သားနိဳင္ပါတယ္။ V-ing မွာ ေဆြးေႏြးခဲ႔တဲ႔ being asked, on being asked ဆိုတာေတြနဲ႔ သေဘာခ်င္းအတူတူပါပဲ။ ေလ႔က်င္႔ခန္းပဲ လုပ္လုပ္၊ ကိုယ္ပိုင္ေရးေရး finite လား၊ Non-finite လား ကြဲျပားပါေစ။
Watches (make) in Switzerland.
( ၀ါက်တစ္ခုလံုးမွာ V တစ္ခုပဲ ေတြ႕ရတယ္။ S ျဖစ္တဲ႔ Watches ရဲ႕ V လို႔္ သိ၇မယ္။ finite ဒီေတာ ့)..........
အေျဖ။.......... ။ are made
Watches (make) in Switzerland are excellent.
( ၀ါက်မွာ V ႏွစ္ခုရိွေနျပီ။ Watches နဲ႔ တြဲရမယ္႔ V ဟာ are ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ ့ေပးထားတဲ႔ make ဟာ Adj အလုပ္ပဲ လုပ္ရလိမ္႔မယ္။ )
အေျဖ။............. ။ made
Posted by ကိုတူး(မိတၳီလာ GTI)