ဆရာၾကီး ဦးသာနိဳးရဲ႕ ေဆာင္းပါး(၂၈)

တဖက္သားကို ခုိင္းေစတဲ႔၀ါက် ( ေတာင္ပန္တာ၊ အမိန္႔ေပးတာ သဒၵါသေဘာမွာ အတူတူပါပဲ ) ကို Imperative လို႔ေခၚပါတယ္။ ကြဲကြဲျပားျပား ျဖစ္ေစလိုလွ်င္ ဒါမွမဟုတ္ ေလးနက္ေအာင္ေစလိုလွ်င္ ကတၱား You ဆိုတာကို တခါတေလ ထည့္ျပီးေျပာတာ ေတြ႔ရပါရဲ႕။
You keep quiet.
You go now.
ဒါေပမယ္႔ အမ်ားအားျဖင္႔ေတာ႔ You ကို ထည့္ျပီး ေျပာမေနေတာ႔ပါဘူး။ ပါတယ္လို႔ နားလည္လိုက္ရတာခ်ည့္ပဲ။
Keep quiet.
Go now.
မွတ္ခ်က္။...........။ ဘာသာစကားေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ဒီအတိုင္းေတြ႔ရတယ္။ ျမန္မာစကားမွာ
( ျငိမ္ျငိမ္ေန) ၊ ( အခုသြားစမ္း) ရယ္လို႔သာ အသံုးမ်ားျပီး အေလးအနက္ ေျပာလိုမွ၊ လုပ္ရမွာက တျခားသူ မဟုတ္ဘူး၊ မင္းပဲဆိုတာကို ကြဲျပားေစလိုမွ ( မင္းျငိမ္ျငိမ္ေန )၊ ( မင္းအခုသြားစမ္း ) လို႔ ကတၱားထည့္ျပီး ေျပာၾကပါတယ္။
ခိုင္းေစတဲ႔ ၀ါက်မွာ အဲလို ကတၱားခ်န္ထားတာကို သဒၵါေလ႔က်င္႔ခန္းမွာ ကြင္းစကြင္းပိတ္နဲ႔ ထုတ္ေဖာ္ျပရတယ္။ အဲသလို ျပလိုက္တဲ႔အခါ အမိန႔္ေပး ၀ါက်ဆိုတာလည္း ရိုးရိုး၀ါက်ေတြလို တည္ေဆာက္ထားတာပါလားဆိုတာကို သိသာေစတယ္။
Stop!.................................................. (S)xV
Keep quiet. ....................................... (S)xVxSC
Take this. .......................................... (S)xVxDO
Give her that. .................................... (S)xVxIOxDO
Make yourself comfortable. ............... (S)xVxDOxOC
( ကၽြန္ေတာ္ သြားပါရေစ ) ဆိုတဲ႔ ၀ါက်ကို အဂၤလိပ္လို Let me go လို႔ ဆိုရတယ္။ ဒါဟာ (You) let me go ပါပဲ။ ( ခင္မ်ား ) ကၽြန္ေတာ္႔ကို သြားခြင္႔ေပးပါလို႔ ေျပာတာေပါ ့။ ဒါကို သေကၤတနဲ႔ျပရရင္... .........(S)xVxDOxDO .. လို႔ ရေပလိမ္႔မယ္။
အလားတူပဲ ( သြားၾကစို႔ ) လို႔ အဓိပၸာယ္ရတဲ႔ Let's go = ( Let us go ) ဆုိတာဟာလလည္း (S)xVxDOxDO ... ပံုစံပါပဲ။
မွတ္ခ်က္။................။ ဘာသာစကားတစ္ခုရဲ႕ သဒၵါကို ေလ႔လာရာမွာ အျခားဘာသာစကားရဲ႔ ရႈ႔ေထာင္႔ကေန မၾကည့္မိဖို႔၊ အဂၤလိပ္စကားကို ျမန္မာစကားနဲ႔ တိုက္ရိုက္စကားလံုးလိုက္ ဖလွယ္မၾကည့္မိဖို႔ က်ေနာ္တို႔ သတိျပဳသင္႔တယ္။ အခု Let's go ကို ၾကည့္ေလ။ ျမန္မာမွာက
( ကၽြန္ေတာ္တို႔ )က ကတၱား၊ ( သြားၾကစို႔ )က ၾကိယာျဖစ္ေနပါတယ္။

( မသြားနဲ႔ ) လို႔ တားျမစ္တဲ႔ စကားကို Don't go လို႔ အဂၤလိပ္လိုေျပာၾကတယ္။ (You) don't go ပါပဲ။
( မသြားၾကနဲ႔စို႔ ) ဆိုတာကို Don't let's go။ ဒါမွမဟုတ္ Let's not go လို႔ ဆိုတယ္။ (You) don't let us go / (You) let us not go မွာ You ကို ခ်န္ခဲ႔တာပါပဲ။ ပံုစံက (S)xVxDOxDO ျဖစ္တာကို ေတြ႔ရမယ္။
Never နဲ႔ စတင္ျပီး တားျမစ္စကားေျပာလို႔လည္း ရေသးတယ္။ ဥပမာ.. Never say goodbye ( ခြဲစကား ဘယ္ေတာ႔မွ မေျပာနဲ႔ ) ။ ဒီမွာလည္း (You) ကို ျဖဳတ္ထားတာ ျဖစ္တယ္။ (S)xVxDO ပံုစံပါပဲ။ Never ဆိုတဲ႔ Adverb ကုိ V ရဲ႕ ေရွ႕က ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ Mid-position Adverb လို႔ ေခၚပါတယ္။
Imperative မွာသံုးတဲ႔ ၾကိယာဟာ simple form ေခၚ infinitive ျဖစ္ပါတယ္။ ( ျဖစ္တယ္ ) လို႔ အဓိပၸာယ္ရတဲ႔ be ကို သံုးရာမွာ သတိရိွရမယ္။ ဥပမာ…
You are a good girl. SxVxSC
မင္းဟာ လိမၼာတဲ႔မိန္းကေလး ျဖစ္တယ္။
ဒါကို Imperative ေျပာငး္ရင္…..
Be a good girl. SxVxSC
လိမၼာတဲ႔ မိန္းကေလးျဖစ္ပါေစ.။
အလားတူ………
You are careful. SxVxSC
Be careful. SxVxSC
သူတစ္ပါးေရးတဲ႔ စာကို ဖတ္ရမွာျဖစ္ေစ၊ ကိုယ္တိုင္ေရးရာမွာ ျဖစ္ေစ သတိျပဳရမယ္႔ အခ်က္ကေတာ႔ markers လို႔ေခၚတဲ႔ နာမ္နဲ႔ ပတ္သက္ျပီးတဲ႔ a, the စတာေတြ၊ Verb နဲ႔ ပါတ္သက္ျပီးသံုးတဲ႔ to, is, are စတာေတြကို အတိုခ်ံဳးတဲ႔ သေဘာနဲ႔ ျဖဳတ္ပစ္တဲ႔အခါ အဓိပၸာယ္လြဲသြားနိဳင္တဲ႔ အခ်င္းအရာပါပဲ။ အထူးသျဖင္႔ သတင္းစာေခါင္းစီး စသည္တို႔မွာ အဲသလို အမွတ္အသားေလးေတြ ( markers ) ျဖဳတ္ပစ္ေလ႔ရိွတဲ႔အတြက္ အဓိပၸာယ္တစ္မ်ိဳးမက ထြက္ႏိူင္တယ္။ ဒါကို သတိရိွရမယ္။ ဥပမာ..
Plan Changes
ကဲ.ဒါ ဘာကို ဆိုလိုတာလည္း။ ပံုစံသေဘာအရာ (S)-V-DO လား၊ S-V လား၊ (S)-V-DO ပံုစံဆိုရင္ေတာ႔ Plan ဟာ V ျဖစ္ျပီး၊ Changes က N ျဖစ္တယ္။ DO ကိုး။ ဒီေတာ႔ ( အေျပာင္းအလဲမ်ားကုိ စီစဥ္ပါ ) လို႔ အဓိပၸာယ္ ထြက္ေပလိမ္႔မယ္။ S-V ပံုစံဆိုရင္ေတာ႔ S က Plan ျဖစ္ကာ V က Changes ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ႔ ( အစီအစဥ္ ေျပာင္းလဲသြားျပီ ) လို႔ အဓိပၸာယ္ရေပလိမ္႔မယ္။ အလားတူ…..
Guard Plans Carefully.
ဒီ၀ါက်ေကာ။ (S)xVxDOxA ဆိုရင္ Guard က V ျဖစ္ျပီး Plans က DO ဆိုေတာ႔ N ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ႔
( အစီအစဥ္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေစာင္႔ေရွာက္ပါ ) လို႔ အဓိပၸာယ္ထြက္မယ္။ ပံုစံက SxVxDOxA ဆိုရင္ေတာ႔ S က Guard ျဖစ္သမို႔ ( ေစာင္႔ေရွာက္သူ ) လို႔ အဓိပၸာယ္ရတယ္။ Plans က V ဆိုေတာ႔
( အစီအစဥ္ ) လို႔ ျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ႔ ( ေစာင္႔ေရွာက္သူက ေသေသခ်ာခ်ာ စီစဥ္တယ္ ) လို႔ အဓိပၸာယ္ ထြက္ေပလိမ္႔မယ္။
ဒီလို အဓိပၸာယ္တစ္မ်ိဳးမက ထြက္နိဳင္တာကို Ambiguity လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး မျဖစ္ရေအာင္ သတိထားေရးသားရမယ္။ သတင္းစာ ေခါင္းစီးလို အတိုခ်ံဳး ေရးသားရာမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္္ဆိုေပမယ္႔ အျခားအေရးအသားမ်ားမွာလည္း သတိမမူရင္ ျဖစ္ႏိူင္တာပါပဲ။
Ellipsis
၀ါက်ထဲမွာ ပါရမယ္႔ စကားလံုးကို မပါလည္း နားလည္းႏိူင္တာပဲဆိုျပီး ျဖဳတ္ပစ္ႏိူင္တာကို Ellipsis လို႔ ေခၚပါတယ္။ ကေန႔ေခတ္မွာ အျဖဳတ္အမ်ားဆံုး စကားလံုး တစ္လံုးကေတာ႔ that ေပါ ့။
i know you are right.
Do you think it will rain?
ဒီ၀ါက်ေတြမွာ that ကို ျဖဳတ္ထားပါတယ္။ ျဖဳတ္ထားေပမယ္႔လည္း အဓိပၸာယ္မပ်က္ပါဘူး။ Ambiguity မျဖစ္ပါဘူး။ ( အဓိပၸာယ္တစ္မ်ိဳးအျပင္ ႏွစ္မ်ိဳးမထြက္ပါဘူး )။
ဒါေပမယ္႔ ေအာက္ပါ၀ါက်ေတြကို ေလ႔လာၾကည့္ပါ..
Do you think that one will do?
ဘာကို ေျပာခ်င္တာလည္း။ that ကို စကားဆက္လို႔ ယူဆရမွာလား။ that one တစ္တြဲတည္းယူျပီး နာမ၀ိေသသနလို႔ မွတ္ယူရမွာလား။ ( တစ္ခုဆိုရင္ လံုေလာက္မယ္ ထင္ပါသလား ) လို႔ ေျပာခ်င္တာလား။
ဒီလို အဓိပၸါယ္ႏွစ္ခြ မျဖစ္ရေအာင္ ျပင္ေရးရလိမ္႔မယ္။ ( တစ္ခုဆိုရင္ လံုေလာက္မယ္ ထင္ပါသလား ) လို႔ ေျပာခ်င္ရင္ စကားဆက္ that ထည့္မေနနဲ႔။
Do you think one will do?
( အဲဒီဟာဆိုရင္ လံုေလာက္မယ္ ထင္ပါသလား ) လို႔ ေျပာခ်င္တာျဖစ္ရင္ ေနာက္ထပ္ စကားဆက္ that ထည့္။
Do you think that that one will do?

Posted by ကိုတူး(မိတၳီလာ GTI)