အဂၤလိပ္စကားေျပာ ပိုေကာင္းေစရန္နည္းလမ္းမ်ား (အပိုင္း-၁)

ယေန႔ေခတ္မွာ လူတိုင္းကိုေမးလိုက္။ ဘာလုပ္ေနလဲ “အဂၤလိပ္ စပီကင္ တက္ေနတယ္” ဟူသည့္အေျဖကို ညံညံစီစီ ၾကားေနရသည္။ အဂၤလိပ္စာ၏အေရးႀကီးပံုကို လူတိုင္း သေဘာေပါက္ေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္ကလို ကၽြန္လုပ္ခ်င္သည့္သူမ်ားအတြက္ စာႏွင့္ စကားဟု ယိုးစြပ္သည့္ေခတ္မဟုတ္ေတာ့ၿပီ။

သူသူငွာငွာ အဂၤလိပ္စကားေျပာတတ္ခ်င္ၾကသည္။ အဂၤလိပ္လို ဒြတ္ဒက္ရႊတ္ရွက္ ႏွင့္ေျပာေနသူတစ္ေယာက္ကို ျမင္ရၾကားရတိုင္း သူတို႔လို ေျပာတတ္ခ်င္စိတ္ေတြ တဖြားဖြားေပၚလာ တတ္ပါသည္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ဟိုသင္တန္း ဒီသင္တန္းေတြကို ေစ်းႀကီးေပးၿပီး တက္ၾကျပန္သည္။ သင္တန္းေတြကလည္း သင္ေပးၾကပါသည္။ ဒါေပမယ့္ တကယ့္တစ္ကယ္ ၿမိဳ႕ထဲမွာ တိုးရစ္တစ္ေယာက္က ကိုယ့္ကိုအိမ္သာ ဘယ္ေနရာမွာရွိသလဲလို႔ လာလဲေမးေရာ ရင္ေတြတဒိန္းဒိန္းခုန္၊ ပါးစပ္က အာေစးထည့္ထားသလို ေျပာမထြက္၊ တိုးရစ္က တစ္လံုးခ်င္းအသံအက်ယ္ႀကီးထြက္ေျပာတာကိုလည္း နားမလည္၊ အင္း- အဲ လုပ္ရင္း ကိုယ္ေျပာခ်င္တာက တစ္မ်ိဳး၊ တစ္ကယ္ညႊန္ျပလိုက္တာက တစ္ျခားန႔ဲ ဧည့္သည္လဲ ေရာက္ခ်င္ရာေရာက္။ ေနာက္ပိုင္း ေသြးေအးသြားသည့္အခ်ိန္ ျပန္စဥ္းစားလိုက္မွ ငါ ဒီလို ေျပာလိုက္ရင္ရတာပဲ။ ဘာျဖစ္လို႔ အဲဒီလိုေျပာဖို႔ သတိမရခဲ့ရတာလဲ ဟု မေက်မခ်မ္းႏွင့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပစ္တင္ရသည့္အျဖစ္မ်ိဳး ႀကံဳဖူးၾကမည္ ထင္ပါသည္။ မိမိတစ္ေယာက္တည္း မဟုတ္ပါ။ စာသင္သားအမ်ားစုျဖစ္ပါသည္။ အဂၤလိပ္စကားကို သြက္သြက္လက္လက္ႏွင့္ ကိုယ္ေျပာတာကို သူမ်ားနားလည္၊ သူမ်ားေျပာတာကိုလည္း ကိုယ္ကနားလည္ ျဖစ္ခ်င္ပါက ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားက မိမိဆႏၵမ်ားကို ျဖည့္ဆည္း ေပးႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားကို ဘာေၾကာင့္တတ္ခ်င္ရတာလဲ။ အဂၤလိပ္စာသင္ၾကားေပးေနတဲ့ ဆရာတစ္ဦးအေနနဲ႔ ဒီေမးခြန္းကို သင္တန္းသား မ်ားစြာကို အႀကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေမးခဲ့ဖူးပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ အင္မတန္ေယဘုယ်က်တဲ့ အေျဖကိုပဲေပးတတ္ၾကပါတယ္။

”အဂၤလိပ္လိုေျပာတတ္ခ်င္လို႔”  ”I want to speak English.”

”အဂၤလိပ္စာတိုးတက္ခ်င္လို႔”    ”I want to improve my English.”

”အဂၤလိပ္စာက ႏိုင္ငံတကာသံုးဘာသာျဖစ္လို႔”  ”... because English is an international language.”

နည္းနည္းေလးတိုးတက္တဲ့ တပည့္ေတြကေတာ့ . . .

”အလုပ္အတြက္လိုအပ္လို႕”     ”I need it for my job.”

”ပညာေရးအတြက္ လိုအပ္လို႔”   ”I need it for my study.”

ဒီအေျဖေတြမွားသလားဆိုေတာ့ မမွားပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ မျပည့္စံုပါဘူး။ အဂၤလိပ္စကားကို ေျပာတတ္ခ်င္လို႔ ဆိုတဲ့သူကို ဘာလို႔ေျပာတတ္ခ်င္ရတာလဲ။ ဘယ္လိုေျပာခ်င္တာလဲ၊ ဘာအတြက္ ေျပာမွာလဲ၊ ဘယ္ေနရာမွာေျပာမွာလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ေျပာတတ္ခ်င္တာလဲ စတဲ့ေမးခြန္းေတြ ဆက္ေမးလွ်င္ေတာ့ ေရေရရာရာမရွိဘဲ ဟိုလိုလိုဒီလိုလိုအေျဖေတြသာ ရတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘာျဖစ္လို႔ အဂၤလိပ္စကားေၿပာခ်င္ရတာလဲဆိုတာကို မိမိကိုယ္မိမိသိေအာင္ ဦးစြာလုပ္သင့္ပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္အေပၚမူတည္ၿပီး ေလ့လာရမည့္နည္းစနစ္ ကြဲျပားသြားႏိုင္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားကိုေစ်းသြား၀ယ္မယ့္ သူတစ္ေယာက္အတြက္ သင္ခန္းစာနဲ႔ ေက်ာင္းသြားတက္မယ့္ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ရဲ႕ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားစြမ္းရည္ လိုအပ္ခ်က္ ဘယ္လိုမွ မတူႏိုင္ပါဘူး။ ဒီလိုပဲ ၄င္းစြမ္းရည္ေတြတတ္ကၽြမ္းေအာင္ ေလ့က်င့္သင္ၾကားရမည့္နည္းနာေတြလည္း ကြဲျပားမည္ဆိုတာ သိသာလွပါတယ္။

မိမိကိုယ္မိမိ ယံုၾကည္ရဲ၀ံ့ပါ။

စကားေျပာရျခင္း၏ အေျခခံအက်ဆံုးႏွင့္အဓိကအက်ဆံုး ရည္ရြယ္ခ်က္သည္ “ဆက္သြယ္ျခင္း”  သတင္းေပးဖို႔ /ယူဖို႔ အတြက္ျဖစ္သည္။ (communication purpose) မိမိအဂၤလိပ္လို ေျပာတတ္ေၾကာင္း ၾကြား၀ါဖို႔မဟုတ္၊ ဂုဏ္ယူဖို႔ မဟုတ္။ (စာဖတ္သူအေနျဖင့္ ေခတၲရပ္၍ စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ မွန္သည္ဟုယူဆပါက ဆက္ဖတ္ပါ။)

ကိုယ္ေျပာတာ၊ ေရးတာမွန္သမွ် အေကာင္းဆံုးျဖစ္ခ်င္လွ်င္ ရွိတ္စပီးယားထံမွာ သင္ယူပါ။

သင္ဟာ ရွိတ္စပီးယားမဟုတ္ပါ။ မတ္တြိန္းမဟုတ္ပါ။ ဂ်က္လန္ဒန္မဟုတ္ပါ။ ဂ်ိန္းေအာ္စတင္ မဟုတ္ပါ။

သင္သည္ သာမန္  အဂၤလိပ္စာေလ့လာသူတစ္ဦးသာျဖစ္သည္။ သူတို႔ကဲ့သို႔ အေျပာင္ေျမာက္ ဆံုးစကားေျပ သို႔မဟုတ္ အေျပာစကားမ်ိဳး ဖန္တီးရန္သင့္မွာ တာ၀န္မရွိပါ။ သင့္မွာ မွားႏိုုင္ခြင့္ ရွိပါသည္။ မွားမွာကို မေၾကာက္ပါႏွင့္။ အမွားေတြ႕ဖူးမွ အမွန္ကိုသိပါမည္။ အမွားကို ေၾကာက္ေနပါက သင္ဘာမွ် ဖန္တီးဖို႔ သတၲိရွိမည္ မဟုတ္ပါ။ Guiora (1973) ဆိုတဲ့ပညာရွင္ကေတာ့ ၄င္းျဖစ္စဥ္မ်ိဳးကို ego permeability မရွိျခင္းလို႔ေခၚပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ အဂၤလိပ္ စကားသြက္သြက္လက္လက္ ေျပာခ်င္ရင္ လူေရွ႕ သူေရွ႕မွာ ေျပာရဲဖို႔အားေမြးထားပါ။

(ခၽြင္းခ်က္။ ပင္ကိုယ္က ႏႈတ္နည္းသူ၊ အရွက္အေၾကာက္ႀကီးသူေတြအဖို႔ ကိုယ့္မိခင္ဘာသာ စကားနဲ႔ေတာင္ေျပာရဆိုရမွာခက္ေနၾကေတာ့ အဂၤလိပ္လိုဆိုလွ်င္ေတာ့ အင္မတန္၀န္ေလးစရာပင္။ ထိုသူမ်ားအတြက္ေတာ့ သီးျခားေရးပါမည္။)

မွန္ဖို႔အဓိကလား သြက္ဖို႔အဓိကလား (Accuracy vs Fluency)

တကၠသိုလ္က အဂၤလိပ္စာ ကထိကတစ္ေယာက္။ စာေရးလွ်င္တစ္လံုးမွမွား၊ စကားေျပာလွ်င္ ေတာ စာတစ္ေၾကာင္းေျပာဖို႔ မနည္းစဥ္းစားၿပီးထစ္ေငါ့ထစ္ေငါ့ေျပာရသည္။

(မယံုမရွိပါႏွင့္။ ကၽြန္ေတာ့္ ကိုယ္ေတြ႕ပါ) သံ႐ံုးမွာလုပ္သည့္ ထမင္းခ်က္တစ္ေယာက္။ စာတစ္လံုးမွ မတတ္။ အဂၤလိပ္လိုေျပာလွ်င္ေတာ့ ေလွ်ာကနဲ။ တကၠသိုလ္ဆရာက ထမင္းခ်က္ ေျပာသမွ် သဒၵါနည္းလမ္းမက်ဟုထင္သည္။ တကယ္လည္းမွားေနသည္။ ဒါေပမယ့္ သူက မွားေပမယ့္ သြက္သည္။ သူ႔စကားကိုတစ္ဖက္ လူနားလည္သည္။ ဟိုဆရာကေတာ့ မမွား။ ဒါေပမယ့္ မသြက္။ ထစ္ေငါ့ေနေတာ့ သူေျပာသမွ် စကားကို ဆက္စပ္စဥ္းစားၿပီးနားလည္ဖို႔ တစ္ဖက္လူမွာ စိတ္မရွည္၊ နားမလည္။ ေနာက္ဆံုး ေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးမေအာင္ျမင္ (communication breakdown) ျဖစ္ရေတာ့တာေပါ့။ သြက္ဖို႔ အဓိကလား၊ မွန္ဖို႔ အဓိကလားဆိုတာ သင္ကိုယ္တိုင္ရဲ႕ အဂၤလိပ္ဘာသာကို အသံုးခ်ရမည့္ အေျခအေနအေပၚ မူတည္ၿပီးသာ ဆံုးျဖတ္ရေပမည္။

ကၽြန္ေတာ္၏အယူအဆအရဆိုလွ်င္ စကားေျပာရာမွာ သြက္ဖို႔ကအရင္ျဖစ္သင့္ပါသည္ (fluency first)။  မွန္ဖို႔ကေနာက္မွ လိုက္သင့္ပါသည္(Accuracy later)။ စာေရးလွ်င္ေတာ့ မွန္ဖို႔ႏွင့္တိက်ဖို႔က အေရးအႀကီးဆံုးဟု ၀န္ခံပါသည္။ ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာ တစ္ခုက သြက္သြက္လက္လက္ေျပာတတ္ျခင္းဆိုတာ ကိုယ့္ေနာက္က က်ားလိုက္သလို စကားကို အသက္မ႐ွဴဘဲေျပာခ်င္းမဟုတ္ပါ။ ကိုယ္ေျပာခ်င္တာကို သဒၵါနည္းအရ မွားေနေသာ္လည္း နားေထာင္သူ နားလည္ေအာင္ အထစ္အေငါ့မရွိ ေျပာတတ္ျခင္းကိုဆိုလိုပါတယ္။ အဂၤလိပ္စကားပဲေျပာေျပာ၊ ျမန္မာစကားပဲေျပာေျပာ၊ မိခင္ဘာသာစကားကိုေျပာသူမ်ား သဒၵါနည္းမက်သည့္၀ါက်မ်ားကို ေျပာေနၾကသည္မွာအဆန္းမဟုတ္ပါ။

”I don’t want no money” ကဲ့သို႔ double negative မ်ားကို ေဟာလီး၀ုဒ္၏နာမည္ႀကီးသ႐ုပ္ေဆာင္မ်ား ေျပာေနၾကပါသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔လည္း ”ဥကၠဌႀကီးအား မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားေပးပါရန္......” ဆိုသည့္ စကားအမွားကို ေျပာလြန္း၍ ၾကည့္မရသည့္ ျမန္မာစာဌာနက ေန႔တိုင္း ျမန္မာစာ ျမန္မာစကား ဆိုသည့္အစီအစဥ္ကို ႐ုပ္ျမင္သံၾကားတြင္ ထုတ္လႊင့္ေနရသည္မဟုတ္ပါေလာ။ ထို႔ေၾကာင့္ မိခင္ဘာသာစကားကို ေျပာသူမ်ားပင္ သဒၵါ အမွား ေျပာမိသည္ဆိုပါက ကၽြန္ေတာ္ တို႔လို ႏိုင္ငံျခားဘာသာအျဖစ္ သင္ယူသူမ်ားအတြက္ အမွားဆိုတာ ေၾကာက္စရာတစ္ခု မျဖစ္သင့္ပါ။ ဒီလိုေျပာလို႔လည္း မွားခ်င္မွားပါေစ။ ကိုယ္ေျပာခ်င္တာအရမ္းကာေရာ ေလွ်ာက္ေျပာရလွ်င္ ၿပီးေရာလို႔ မတိုက္တြန္းပါဘူး။

ကၽြန္ေတာ္တိုက္တြန္းခ်င္တာက ေျပာရဲဖို႔ကပထမ၊ ေျပာရင္းနဲ႔မွားသြားတာကိုသိၿပီး ေနာက္တစ္ခါထပ္မမွားေတာ့ေအာင္ အမွန္ကို ေျပာတတ္ဖို႔ အဓိက (Broken English to Spoken English) ေဆာင္ပုဒ္ကုိ က်င့္သံုးေစခ်င္ပါတယ္။ ေျပာပါ။ မွားလွ်င္ျပင္ပါ။

စကားေထာက္ (fillers) မ်ားသံုးပါ။

စကားလံုးတိုင္းကို ပီပီသသနဲ႔ ေရပက္မ၀င္ေျပာသည့္စကားကို သင္ ကြက္စိပ္ေဟာဆရာႏွင့္ ဇာတ္သဘင္ေတြမွာပဲၾကားႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ တကယ့္အေျပာစကားစစ္စစ္မွာေတာ့ ရပ္တဲ့ေန ရာရပ္၊ စကားထပ္သည့္ေနရာထပ္၊ အမွားျပန္ျပင္သည့္ေနရာျပင္ စသည္ျဖင့္ ေျပာၾကရတာပါ။ BBC World Service ကထုတ္တဲ့ Better Speaking ဆိုတဲ့စာအုပ္ကေလးထဲက ဥပမာတစ္ခု ကိုေလ့လာၾကည့္ပါ။

“This was my dream, all my life and ... er... you know.... to serve for the match, suddenly I have a match point out of nowhere, you know.... I came here, nobody even talked about

me and now I’m holding this trophy. And it’s, it’s just.... this support today

is like ... er.... I mean....I was..... er... three times in the final but

this, this is just unbelievable, this is too good... . ”

ဒါဟာ တကယ့္အျပင္မွာေျပာတဲ့အဂၤလိပ္စကားပါ။ သဒၵါမမွန္တဲ့၀ါက်၊ မျပည့္စံုတဲ့၀ါက်၊ ပါေပမယ့္ ဒီလိုပဲေျပာၾကတာပါ။ ခ်ေရးထားတ့ဲစာေၾကာင္းေတြကိုရြတ္ျပေနတာမဟုတ္ပါဘူး။

ေနာက္ၿပီး er တို႔ you know,  I mean တို႔ စတဲ့ fillers လို႔ေခၚတဲ့စကားလံုးေလးေတြနဲ႔ ေထာက္ ၿပီးေနာက္ေျပာမယ့္စကားအတြက္ စဥ္းစားခ်ိန္ယူသြားတာေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။

ဒါေၾကာင့္ စကားသြက္ဖို႔အတြက္ fillers ေတြကို သူ႔ေနရာႏွင့္သူ နည္းလမ္းတက်သံုးတတ္ရန္ ေလ့က်င့္ရပါမယ္။

စကားလံုးအသံုးအႏႈန္းကို သူ႔အတြဲႏွင့္သူေလ့လာပါ။

Learn a language in chunks ဆိုတဲ့ ဘာသာစကားေလ့လာမႈဆိုင္ရာ အဆိုအမိန္႔ေလးကို

သေဘာက်လို႔ထည့္ေရးလိုက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေတြနားေထာင္ေတာ့ “coming up

next...”, “thank you for watching...” စတဲ့စကားတြဲေလးေတြကို ၾကားဖူးၾကပါလိမ့္မယ္။

နားေထာင္တာမ်ားလာေတာ့ နားလည္လာတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုစကားလံုးတြဲေတြကို chunks ကိုေခၚပါတယ္။

၄င္းကဲ့သို႔စကားလံုးအတြဲေလးေတြကို ေလ့လာမွတ္သားထားပါက မိမိေျပာဆိုဖို႔လိုအပ္တဲ့အခါမွာ

စာလံုးတစ္လံုးခ်င္းစဥ္းစားစရာမလိုဘဲနဲ႔ အလြယ္တကူ အသံုးျပဳႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ အမွားအယြင္းလည္းနည္းသြားတာေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုက collocationလို႔ေခၚတဲ့ အတူတကြတြဲဖက္ သံုးစြဲရတဲ့စကားလံုးေတြကိုလဲ မွတ္သားထားရပါမယ္။

do your homework လို႔ပဲသံုးေလ့ရွိၿပီး make your homework လို႔မသံုးပါဘူး။ do နဲ႔

make က ျပဳလုပ္သည္။ အတူတူပဲလို႔ ျမန္မာလိုစဥ္းစားၿပီး အဂၤလိပ္လိုဘာသာျပန္လိုက္ရင္ မွားေပလိမ့္

မည္။

ရည္ညႊန္း။ ယခု post ပါ အတြးအေခၚအမ်ားစုမွာ BBC World Service ကထုတ္တဲ့ Better Speaking ဆိုတဲ့စာအုပ္ကေလးကို အေျခခံထားပါတယ္။

ေရးသားသူ - ကိုဇာနည္

Posted by ကိုတူး(မိတၳီလာ GTI)